Đây là bộ sưu tập những di ngôn của danh nhân cổ, danh nhân thời kỳ Xuân
Thu với rất nhiều những nhà tư tưởng, triết học lỗi lạc với những triết
lý rất sâu sắc về con người, về tề gia, trị quốc, bình thiên hạ... Di
ngôn của các vị vẫn được lưu truyền đời đời cho hậu thế.
- Kẻ sĩ cần nhất khí
độ phải cho to, kiến thức phải cho rộng.
CHIẾN-QUỐC SÁCH
- Không biết mà nói
là ngu, biết mà không nói là hiểm.
CHU-HI
- Cách trị nhà cốt ở
hoà thuận, cách mưu sinh cốt ở siêng năng.
- Ở đời có 3 điều
đáng tiếc:
Một là việc hôm
nay bỏ qua
Hai là đời này chẳng
học
Ba là thân này lỡ
hư
CỔ NGỮ
- Việc tốt nhất ở thế
gian không gì bằng cứu người nguy cấp thương kẻ khốn cùng.
CÔNG-NGHI
- Không lấy bậy của
ai là giầu; Không bị nhục với ai là sáng
ĐÀM-TỬ
- Kẻ xa xỉ thì giầu
mà vẫn không đủ, người kiệm ước thì nghèo mà tiêu vẫn có thừa.
DỊCH KINH
- Người hay ít nói,
người nông nỗi nhiều lời.
GIA NGỮ
Chớ nói nhiều, nói
nhiều lỗi nhiều.
Quân tử nói bằng
việc làm, tiểu nhân nói bằng ngọn lưỡi.
HOÀI NAM TỬ
Trong thiên hạ có
ba cái nguy:
- Đức ít mà được
ân sủng nhiều.
- Tài kém mà ở địa
vị cao.
- Thân không lập
được công to mà hưởng bổng lộc nhiều
HÁN THƯ
Muốn cho người
không nghe chẳng gì bằng đừng nói, muốn cho người không biết chẳng gì bằng đừng
làm.
HẬU HÁN THƯ
Nền không chắc mà
tường không cao thì sự bại hoại nằm sẵn ở đó.
HỨA HÀNH
Tâm không bình an,
khí không hoà nhã thì lời nói hay lầm lỗi
KHỔNG TỬ
Dở nhất trong cái
đạo xử thế là không thấy cái lỗi của mình.
Hiếu thảo là nguồn
gốc của đạo đức.
Kẻ sĩ không lo người
đời chẳng biết mình mà chỉ sợ mình bất tài thôi.
Không oán trời,
không trách người là quân tử.
Người khôn ngoan hỏi
nguyên do lầm lỗi ở bản thân, kẻ dại khờ hỏi nguyên do ở người khác.
Người quân tử cầu ở
mình, kẻ tiểu nhân cầu ở người.
Thấy người hay
nghĩ sao cho bằng, thấy người dở tự xét mình có dở.
Đừng lo mình không
có chức vị, chỉ lo mình không đủ tài để nhận lấy chức vị.
Gỗ mục không thể
khắc.
Dùng thì đừng
nghi, nghi thì đừng dùng.
Muốn biết người phải
nghe họ nói.
Dụng nhân như dụng
mộc.
KINH-VIÊN TIỂU-NGỮ
Kẻ có tính hay
nghi ngờ đừng chớ cùng họ lo toan việc lớn.
LÃ KHÔN
Để tâm nghiền ngẫm
mãi thì lẽ gì mà không nghĩ ra, kiên gan bền chí mãi thì việc gì mà làm chẳng nổi.
Việc làm nên trước
mọi người, câu nói nên sau mọi người.
Kẻ hay hiếu danh,
việc làm thường giả dố.i
Làm điều gì thành
thật, thì bụng an ổn, mỗi ngày mỗi hay. Làm điều gì gian dối, bụng băn khoăn, mỗi
ngày mỗi dở.
Ở đời cái gì thung
dung thì còn, cấp bách quá thì mất. Việc mà thung dung thì có ý vị. Người mà
thung dung thì sống lâu.
Làm việc nghĩa chớ
kể thiệt hại. Luận anh hùng chớ kể hơn thua.
Tâm niệm trầm tĩnh
thì lẽ gì nghĩ chẳng tới. Chí khí cao rộng thì việc gì làm chẳng xong.
Tầm thuật quý nhất
là sáng suốt. Tướng mạo quý nhất là chính đại. Ngôn ngữ quý nhất là giản dị,
Chân thật.
Khí kiêng nhất là
hung hăng. Tâm kiêng nhất là hẹp hòi. Tài kiêng nhất là bộc lộ.
Tâm phải rộng để
dung nạp người trong thiên hạ. Tâm phải công bằng để làm việc trong thiên hạ.Tâm
phải trầm tĩnh để xét lý trong thiên hạ. Tâm phải vững vàng để chống lại những
biến cố trong thiên hạ.
Việc sắp xảy ra mà
ngăn được, việc đang xảy ra mà cứu được, đó là quyền biến. Chưa có việc mà biết
việc sắp đến, mới có việc mà biết được việc sau, có tài năng. Định việc mà biết
việc xảy ra thế này, thế nọ, như vậy là biết lo xa. Người như thế là người có
kiến thức rộng rãi.
LÃ-TƯ-PHÚC
Có học vấn mà
không có đạo đức là người ác, có đạo đức mà không có học vấn là người quê.
LÃO TỬ
Biết đủ trong cái
đủ của mình thì luôn luôn đủ.
Biết người là trí,
biết mình là sáng
Không có lỗi nào
to bằng ham muốn; Không có tai hoạ nào to bằng không biết đủ.
Lo thắng người thì
loạn; Lo thắng mình thì bình.
Lời thành thật thì
không đẹp; Lời đẹp thì không thành thật.
LỄ KÝ
Sa chân thì chết
đuối, sảy miệng thì chết oan.
Thấy lợi chẳng bỏ
nghĩa, thấy chết chẳng đổi lòng là người quân tử
LUẬN HÀNH
Người quân tử chẳng
sợ cọp mà chỉ sợ miệng kẻ gièm pha.
LUẬN NGỮ
Người quyền thế chỉ
biết hùng dũng mà không biết nghĩa thì làm loạn. Người thường dân chỉ biết hùng
dũng mà không biết nghiã thì trộm cướp.
Lúc nhỏ khí huyết
chưa sung túc phải giử gìn sắc dục. Lúc lớn khí huyết đang hăng phải giử gìn việc
tranh đấu. Lúc già khí huyết suy kém Phải giử gìn việc tham lam.
LỤC TÀI-TỬ
Nuốt được cái cay
đắng trong cái cay đắng mới làm được hạng người trên loài người.
LỤC-THẾ-NGHI
Làm việc vô ích để
cầu phúc không bằng làm việc có ích để cứu người.
LỮ HỒI
Tự khiêm người ta
càng phục, Tự khoe người ta càng khinh.
LÝ-TIÊU-VIỄN
Xử những việc khó
xử càng nên khoan dung ; Xử với người khó xử càng nên trung hậu ; Xử thời buổi
khó khăn càng nên tự nhiên như vô tâm.
MẠNH TỬ
Đối với kẻ tự hại
thân dầu nói cũng bằng thừa. Đối với kẻ tự liều thân dầu giúp cũng vô ích.
Kẻ sĩ mà còn quyến
luyến sự yên vui thuận tiện cho xác thịt thì tâm lụy chí hèn không đáng được gọi
là kẻ sĩ.
Nghiã nhân là ngọn
đuốc soi đường cho thiên hạ.
Nhân tri sơ tính bổn
thiện
Ngu thì người ta
khinh, khôn thì người ta ghét; Khôn mà làm như ngu mới thật là khôn.
Người ta chẳng chịu
làm điều dở về sau mới có thể làm được điều hay.
Đọc sách mà không
chịu tinh tường suy nghĩ là vùi dập đi cái công phu của người xưa.
TĂNG TỬ
Mổi ngày ta xét ba
điều : Làm việc cho ai có hết lòng không? Đối với bạn có vẹn chữ tín không ? Đạo
thầy truyền có học không ?
TÔN TỬ
Biết người, biết
ta, trăm trận trăm thắng
TRUNG DUNG
Nói phải nghĩ đến
làm, làm phải nghĩ đến nói
Học cho rộng, Hỏi
cho kỹ, Suy nghĩ cho cẩn thận, Phân biệt cho sáng suốt, làm việc cho hết lòng.
Làm bất cứ việc gì
cũng phải suy nghĩ trước, Lời nói mà suy nghĩ trước thì không vấp váp, Việc làm
mà tính trước thì không thất bại, Tính nết có định trước mới tránh được lỗi lầm.
Về nghệ thuật can
gián:
Khiến người ta nể
lời, Không bằng khiến người ta tin lời.
Khiến người ta tin
lời, Không bằng khiến người ta vui vẻ nhận lời.
Đem họa phước mà
răn dọa là khiến người ta sợ.
Đem lý lẽ mà răn dụ
là khiến người ta tin
Dùng tâm lý mà
giác ngộ là khiến người ta vui lòng mà nghe theo.
VƯƠNG DƯƠNG MINH
Chúa tể của Thân
là Tâm, Điều của Tâm phát ra là Ý, Bản thân của Ý là Tri, Ý để vào đâu là Vật.
Có ba thứ ngu dốt :
Không hiểu biết những
gì mình đáng biết.
Hiểu biết không
rành những gì mình biết.
Hiểu biết những gì
mình không cần biết.
Ba điều hạnh phúc
: Một Thân xác khỏe mạnh, một Tinh thần tự do, một Trái tim trong sạch.
Làm thầy thuốc lầm
thì giết một người, làm thầy địa lý lầm thì giết một họ, làm thầy chính trị lầm
thì giết một nước, làm văn hóa lầm thì giết cả một đời.
Danh vi lớn ,
không mang lấy mãi. Công việc lớn, không nên gánh lấy mãi. Quyền thế lớn, không
nên giử lấy mãi. Uy thế lớn, không nên bám lấy mãi.
Người biết Đạo tất
không khoe. Người biết Nghĩa tất không Tham. Người biết Đức tất không thích tiếng
Tâm lừng Lẩy.
Điều dưỡng cái KHÍ
lúc đang giận. Đề phòng CÂU NÓI lúc sướng mồm. Lưu tâm SỰ NHẪM lúc bối rối. Biết
dùng ĐỒNG TIỄN lúc sẳn sàng.
Nguồn: Internet
No comments:
Post a Comment